کد مطلب:50034 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:4

گنجینه پرسمان » قرآن

چرا بشر ناتوان است جمله اي مانند آيات قرآن بياورد؟

علت ناتواني بشر در تحدي: در پاسخ لازم است به نكاتي اشاره بكنيم: 1- جاي ترديد نيست در اين كه قرآن كتاب هدايت است و براي سوق دادن بشر به سعادت دنيا و آخرت نازل گرديده است اما اسلوبي ويژه و خاص خود دارد كه او را از ساير كتاب ها ممتاز مي كند به اين معني كه قرآن در عين پراكنده گويي و بيان مطالب مختلف باز از كمال ارتباط و انسجام برخوردار بوده و جملات آن بمانند درهاي گرانبها و با نظم اعجاب انگيزي به هم متصل و مرتبط مي باشد كه در لابلاي اين جملات مطالب عالي و حقايق زنده اخلاق وانساني نهفته است. 2- حقيقت بالا ثابت مي كند كه قرآن اسلوب خاصي را داراست كه از حدود تعليم و تعلم خارج است و نمي توان با ياد دادن و ياد گرفتن اسلوب آن را فرا گرفت. افزون برآن ثابت مي كند كه قرآن از قانون كلي ذيل هم مستثني هست و آن اينكه اگر كسي كلام بليغ و شيريني را تمرين و بر آن ممارست كند به آساني مي تواند كلامي مانند آن بياورد. 3- علت استثناي فوق هم اين است كه قرآن مجيد به موضوعات زيادي متعرض گرديده كه در همه اين مسائل بهترين و جالبترين حقايق را به بشر ارائه داده است حقايقي كه خلل، فساد و بطلان هرگز بر آن راه ندارد و كوچكترين اشكال و ايرادي برآن متوجه نيست و اين چيزي است كه ذاتاً براي بشر امكان پذير نمي باشد ازاين رو كسي كه مي تواند يك كلمه از كلمات قرآن را بگويد و يا يك جمله از جملات آن را بياورد مستلزم آن نيست كه بتواند مثل قرآن بياورد زيرا قدرت و توانايي بر مواد و الفاظ هيچگاه مستلزم توانايي بر تركيبات قرآن نخواهد بود افزون بر آن حلاوت و شيريني و طراوت موجود در قرآن ناشي از اعجاز هست كه بشر از خلق اين اعجاز ناتوان و عاجز مي باشد روشن است كه اعجاز قرآن در مجموع 4 امر تجلي يافته: الف) فصاحت الفاظ و جمال عبارات ب) بلاغت معاني و علو مفاهيم ج) زيبايي شگفت انگيز نظم و تأليف د) بي نظيري اسلوب و سبك. از اجتماع عوامل چهارگانه فوق است كه تأثير در نفوس و لذت و حلاوت در حال و نرمي دل و شرح صدر و مانند آن در بشر حاصل مي گردد و به تعبير استاد مطهري(ره) بشر از خلق اين هندسه بي نظير موجود در قرآن ناتوان است، {V(ر. ك سبحاني، جعفر، الهيات، ج 2، ص 145 طبع دوم و مطهري، مرتضي، مجموعه آثار، ح 2 ص 125)V}. 4- اما روشن است كه اين موضوع جمله بندي و تركيب كلامي از توانايي انسان محدود بيرون و محال است لذا عجز و ناتواني بشر از اين لحاظ نيست كه گفته شود به مقتضاي آيات تحدي و عجز مخالفان خداوند براي حفظ دلائل نبوت، قدرت مقابله با قرآن را از افراد انسان سلب كرده است زيرا ما مي دانيم كه عده زيادي به معارضه با قرآن بر آمدند و در اين راه نه تنها انصراف براي آنان حاصل نگرديد بلكه با تمام نيرو به اين مرحله وارد گرديدند ولي عاقبت به عجز خود اعتراف نموده و عقب نشيني كردند. خلاصه اينكه به قول علامه طباطبايي قرآن مجيد تنها با اسلوب لفظي خود تحدي نمي كند بلكه با جهات معنوي خود نيز مانند جهات لفظي تحدي و دعوي اعجاز مي نمايد، {V(ر.ك 1- طباطبايي، محمد حسين، قرآن در اسلام ص 118، انتشارات دارالكتب الاسلاميه 2- علامه خويي، ترجمه البيان، بخش اعجاز قرآن 3- علامه طباطبايي ترجمه الميزان ج 1 ص 71 4- سيوطي، ترجمه الاتقان ج 1 ص 372)V}.